Er werken 1,4 miljoen mensen in de zorg. Dat doen zij met hart en ziel. Maar zij zuchten ook onder toenemende werkdruk en onvoldoende zeggenschap over het werk. De gezondheidszorg is niet de enige sector die kampt met personeelstekorten. Maar de vraag naar zorg neemt snel toe. Hoe zorgen we dat mensen die in de zorg werken dat met energie en voldoening kunnen blijven doen? Er zijn zorgen om slechte roosters, administratieve lasten, collega’s die als zzp’er aan de slag gaan. Er is een stevige roep om betere arbeidsvoorwaarden. De politiek is verdeeld over de oplossing. Is er wel een probleem? En is het niet gewoon een kwestie van meer geld?

Het Nederlandse basispakket bevat tienduizenden medische behandelingen. Deze voldoen aan de stand der wetenschap en praktijk en worden voor de patiënt vergoed. Toch is niet altijd duidelijk of een behandeling werkt, temeer omdat steeds meer patiënten verschillende ziekten hebben en geneesmiddelen gebruiken. Of een behandeling zinvol is kan per patiënt en situatie verschillen. Het idee is dat het overal in de gezondheidszorg voorkomt dat er (onbedoeld) zorg wordt geleverd zonder duidelijke gezondheidswinst voor de patiënt. Maar hoe voorkom je onnodige behandelingen? En wie bepaalt wat passende zorg is? Wordt de patiënt eigenlijk voldoende betrokken bij de vraag wat passende zorg is? Wat is de invloed van het feit dat veel zorg per behandeling wordt betaald? Moet alle zorg altijd voor iedereen en overal in Nederland beschikbaar zijn? En klopt het dat passende zorg de werkdruk kan verminderen en besparingen oplevert?

Dat we ouder worden is een verdienste van onze welvaart en goede gezondheidszorg. Punt is wel dat er door de vergrijzing de komende tien jaar heel veel mensen tegelijkertijd ouder worden. Veel mensen verwachten dat er langdurige voor hen wordt gezorgd. Het is de vraag of er wel genoeg mensen zijn om die zorg te beiden. Is arbeidsmigratie nodig om het tekort aan mensen in de langdurige zorg op te lossen? En kunnen de jongere generaties die langdurige zorg straks ook betalen? De vraag is in hoeverre mensen zelf meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun zorg en ondersteuning (bijvoorbeeld als het gaat om wonen, inkomen en het vragen van hulp in hun omgeving)?